Τυριά Π.Ο.Π.

Τα Κρητικά τυριά ξεχωρίζουν ως προϊόντα υψηλών γευστικών προδιαγραφών, εξαιτίας της ποιότητας του γάλακτος και του τρόπου με τον οποίο παράγονται. Το γάλα που χρησιμοποιείται είναι πρόβειο και κατσικίσιο σε διάφορες αναλογίες.


ΤΥΡΙΑ

Η Γραβιέρα Κρήτης είναι πολύ δημοφιλές Κρητικό τυρί και ένα από τα πιο γνωστά τυριά στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η γραβιέρα είναι ένα ελαφρώς κίτρινο, σκληρό και τουλάχιστον τρίμηνης ωρίμανσης τυρί, με ελαφριά υπόγλυκη γεύση και ιδιαίτερα αρώματα. Παράγεται από πρόβειο ή αιγοπρόβειο γάλα, με μέγιστη υγρασία 38% κατά βάρος, ελάχιστη περιεκτικότητα σε λιπαρά 40% επί ξηρού και μέγιστη περιεκτικότητα σε αλάτι 2%.

Η συνταγή της γραβιέρας, χρονολογείται πως έφτασε στο νησί της Κρήτης στα μέσα της δεκαετίας του 1930 και οι πρώτες τυροκομήσεις, έγιναν στη Γεωργική Σχολή της Γόρτυνας, στο Ηράκλειο. Κατά την διαδικασία παραγωγής της γραβιέρας ενσωματώθηκαν και παλιότερες παραδοσιακές τεχνικές. Ένα παράδειγμα, αποτελεί η ωρίμανση σε σπηλιές. Η γνωστή «γραβιέρα της τρύπας», ένας τύπος τυριού που συναντάμε πλέον, αρκετά σπάνια. Με την πάροδο των ετών, όλο και περισσότεροι τυροκόμοι εκπαιδεύτηκαν, αποκτώντας ολοένα και περισσότερες γνώσεις. Στη συνέχεια σύγχρονες τυροκομικές μονάδες, αντικατέστησαν τα παραδοσιακά οικογενειακά τυροκομεία και τα μιτάτα.

Η Π.Ο.Π. Γραβιέρα Κρήτης, έχει γίνει πλέον ένα τυρί με διεθνή αναγνωρισιμότητα και αγοραστική αξία, το οποίο είναι ενταγμένο ήδη από το 1996 στο σύστημα Προστατευόμενων Ονομασιών Προέλευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα προϊόντα αυτά στο παρελθόν παράγονταν με παραδοσιακό τρόπο, σε υπαίθρια τυροκομεία στα βουνά της Κρήτης (μιτάτα). Σήμερα, η παραγωγή γίνεται σε οργανωμένα, πιστοποιημένα και ασφαλή τυροκομεία.

Οι Κρητικοί έχουν μια ιδιαίτερη αγάπη στα τυροκομικά προϊόντα και συνοδεύουν κάθε γεύμα τους με κάποιο είδος τυριού καταναλώνοντας τα ακόμα και σαν επιδόρπια (π.χ. γραβιέρα με μέλι). Πολλές από τις τοπικές παραδοσιακές συνταγές για γλυκές ή αλμυρές πίτες στον νησί, γίνονται χρησιμοποιώντας τα τυριά αυτά (μυζηθρόπιτες, σφακιανές πίτες, καλιτσούνια κ.ά.).

Τέσσερα είδη Κρητικών τυριών είναι χαρακτηρισμένα ως Π.Ο.Π. Η Γραβιέρα Κρήτης, η Ξινομυζήθρα Κρήτης, το Πηχτόγαλο Χανίων και το Ξύγαλο Σητείας.